İyi Yaşa

mindfulness

meditasyon-yapmanin-faydalariSen de gün içinde zihnin geçmişte veya gelecekte olduğu anları fark ediyor musun? Günlük hayatın koşuşturması, yapman gerekenler, pişmanlıkların veya geleceğe dair kaygılar… Tüm bunları düşününce zihninin anda kalamaması gayet doğal. Ancak, içinde bulunduğun andan seni uzaklaştırmaktan başka bir etkisi olmayan bu düşüncelerin seni otomatik pilota dönüştürdüğünü söylesem? Ne geçmişteki hatalarını düzeltebilirsin ne de geleceği görebilirsin. İçinde bulunduğun bu anın da geçmiş pişmanlıklarına dönüşmemesi için her gün yeni bir şansken neden bunu iyi bir şekilde kullanmıyorsun? Mindfulness, dikkatini şimdiki zamana yöneltmende sana yardımcı olacak. Dilersen, temeli Budist felsefeye kadar uzanan ve günümüzde de popülerliğini koruyan mindfulness kavramının ne olduğuna birlikte bir göz atalım!

Çeşitli meditasyon derslerine göz atmak için buraya tıkla!

Mindfulness nedir?

Mindfulness, şimdiki zamanı fark etmek ve an’da kalabilmeyi seçmektir. Bu, kimi için çok basit kimi için ise zor görünebilir. Burada önemli olan; bunu fark etmen ve zihnin geçmişte veya gelecekte iken onu şefkatle bulunduğun ana geri getirmen. Bunu yaparken de duygu ve düşüncelerini yargılayıcı olmayan bir şekilde izlemen. Anlattıklarım sana meditasyonu anımsatmış olabilir. Evet, mindfulness da bir meditasyon türü. Ancak “mindful olmak” şeklinde de tanımlanacağı üzere aynı zamanda bir yaşam biçimidir. Böylece ikisi arasındaki kritik fark ortaya çıkıyor. Meditasyon, belirli zamanlarda uyguladığın zihinsel bir süreç. Ancak mindfulness, bir yaşam biçimi olarak tanımlanabilir. Meditasyon hakkında daha çok bilgi edinmek istiyorsa Zuhal Özyurt’un anlattığı Meditasyon için Oturma Çeşitleri videomu izleyebilirsin.

Otomatik pilotta olmak

Birçok kişi hayatının büyük bir bölümünü “oto pilotta” geçiriyor. Ne yaşadığının farkında olmadan, süreçten ziyade sonuç odaklı. Peki bu ne demek? Bir yere giderken arabaya bindiğin andan sonrasını hatırlıyor musun? Etrafta neler vardı, çiçekler açmış mıydı mesela veya arabanın içi nasıl kokuyordu? Bunun gibi birçok soru sorulabilir. Ancak sen bunlara tam olarak cevap veremiyorsan veya yolda trafik olup olmadığı dışında bir detayı hatırlamıyorsan bu, senin de otomatik pilotta yaşadığın anlamına geliyor olabilir. 

Otomatik pilot, bir iş yaparken bedenen orada olsan da zihnen orada bulunmadığın anlamına geliyor. Bu, özellikle her yere ve her şeye yetişmeye çalıştığımız çağımızın en büyük sorunlarından biri. Günlük hayatta hep bir koşuşturma halinde olman ve sorumluluklarını yerine getirmekle meşgul olman gayet doğal. Ancak özellikle “multitasking” olarak karşımıza çıkan, birçok işi aynı anda yapabilme becerisi gibi yetkinliklerin pazarlanır hale gelmesi ve senin de bunu “yapmam gerekiyor” şeklinde hissetmen otomatik pilota geçmeni kolaylaştırıyor.

Robotlaştıran, daha hızlı ve verimli olmanın şartı olarak sunulduğu multitasking ve bunun gibi “olması gerekenler” yaptığın işlerden uzaklaşmana neden oluyor. Evet, belki her görevi hızlı bir şekilde yerine getiriyorsun ama konu sadece iş hayatın değil. Nasıl ki mindful olmak bir yaşam şekliyse otopilotta olmak da bu şekilde işliyor. Eğer sen her işini aceleyle yapıyor ve nasıl yaptığına değil sonuca odaklanıyorsan özel hayatında da böyle birine dönüşmüş olabilirisin. En son ne yediğini hatırlıyor musun mesela? Yediğin şeyin tadı nasıldı? İlk ısırığından sonuncuya dek gerçekten farkında mıydın? Eğer cevabın “hayır” ise ve sadece ilk ve son ısırığını hatırlıyorsan mindful olmak kavramından biraz uzaklaşmış olabilirsin. Ancak endişelenmene gerek yok. Düzenli olarak yapacağın pratikler ile farkındalığını içinde bulunduğun ana yöneltecek egzersizler yapabilirsin. 

Mindfulness Egzersizleri

Mindfulness egzersizlerinde nefes en önemli etken. Bu esnada nefesini burnundan alıp vermeye özen göstermeni isteyeceğim. İhtiyacın olan tek şey bu! Bu nedenle bu patikleri nerede ve ne zaman yaptığının pek bir önemi yok. Öyleyse egzersize geçelim:

mindfulness

Öncelikle, nefesini fark ederek pratiğe başlayabilirsin. Nefes alıp verişin nasıl? Normal döngüde, bilinçsizce alıp verdiğin nefesin kaç saniye sürüyor? Peki ya kontrol etmeye çalıştığında nasıl oldu? 

Tam şu anda zihninden nasıl düşünceler geçiyor? Nefesini kontrol etmeye mi odaklandın, ne zaman biteceğine mi? Yoksa zihnin geçmişte veya gelecekte miydi? Bunların hepsi gayet doğal. Bu pratik sana hiçbir şey düşünmemeni söylemiyor. Aksine düşüncelerin olması gayet normal. Burada yapman gereken, zihninde dolanan o düşüncelerin gelip geçmesine izin vermek. Onları fark ettiğin anda odağını nazikçe şimdiki ana ve nefesine getirmek. 

Şimdi de bedenine odaklanmanı istiyorum. Ayak tabanının yer ile temasını hisset. Oturuyor veya uzanıyorsan bu yeri düşün. Yumuşak mı yoksa sert mi?  Peki ya ortam nasıl? Sessiz bir yerde misin yoksa gürültü mü var? Ortamın havası nasıl, üşüyor musun? 

Pratiğin amacı, dikkatini bulunduğun ana getirmek. Eğer sen de pratiği yaparken iyi hissettiysen bir sonraki egzersizi yaparken seni yönlendirecek uygulamalardan yardım alabilirsin. Bunun için Zuhal Özyurt ile Sakin Bir Kalp için Meditasyon videosundan destek alabilirsin! Unutma, bu pratikleri nerede, nasıl ve ne kadar süre boyunca yaptığının bir önemi yok. Çoğunlukla sessiz bir ortamda yapılması önerilse de dilediğin yerde ve zamanda yapabilirsin. Videoların uzunluğu da önemli değil. 15 dakika süren bir egzersizi gerçekten odaklandığın 3-4 dakika boyunca yapman da yeterli. Zamanla daha uzun sürelere çıkabileceğini hatırla ve bu konuda kendine baskı uygulama. 

Mindfulness ne değildir?

  • Mindfulness, bir din veya öğreti değil. Çıkış noktası Budizm de olsa inanç sistemi ile ilgisi yok.
  • Mindfulness negatif diyebileceğimiz duyguları yok saymaz. Aksine tüm duyguları kabul eder. Bir olumlama çalışması değildir ve hiçbir duyguyu, düşünceyi görmezden gelmez. 
  • Mindfulness, anı yaşamak şeklinde çevrilen “carpe diem” de değil. Bu sıkça karıştırılan bir konu olduğundan vurgulama gereği duyuyorum. Mindfulness, şimdiki zamanın farkındalığıdır. Olaylara ve duygulara “her şeyi boşver, anı yaşa” gibi bir yerden yaklaşmaz. Yaptığın her işi odaklanarak yapmanı ve her duyguyu, düşünceyi fark etmen gerektiğini söyler.
  • Rahatlatıcı bir etkisi olsa da mindfulness, sadece bir rahatlama çalışması değil. Bir “olma” hali.

Mindfulness’ın kanıtlanmış etkilerimeditasyon-faydalari

Mindfulness’ı yaşamına kattığında yaptığın birçok aktivitede farklılık göreceksin. Evet, belki aynı şeyleri yapacaksın ancak onlara karşı bakış açın değişecek. Böylece yaptığın her işe çok daha kolay odaklanabileceksin. Mindfulness, iş hayatın dışında da etkili olacak. Yediğin her yemekte, cilt bakımı yaparken veya dişlerini fırçalarken. Konu her ne olursa olsun mindful olmak veya en azından farkındalığını geri getirmeye çalışmak, hayatında fazlasıyla fark yaratacak. Üstelik etkileri bunlarla da sınırlı değil! Dilersen mindfulness’ın kanıtlanmış etkilerine bir bakalım.

  • Mindfulness beyin yapısını değiştirir. Yapılan araştırmalara göre, düzenli olarak mindfulness egzersizleri yapan kişilerin beyinde öğrenme, hafıza ve empati gibi işlevlerin yürütüldüğü bölgelerinde gözle görülür bir değişim gözlemlenmiş. 
  • Düzenli olarak pratik yaptığında stres seviyesini azaltır. Özellikle Mindfulness Temelli Stres Azaltma Programı (MBSR) ile stres seviyeni kontrol altına alman mümkün. 
  • Odaklanmayı kolaylaştırır. Egzersizleri düzenli bir şekilde uyguladığında yaptığın her işe kolayca odaklanabileceksin. Bu da iş ve okul hayatında başarıyı getirirken; özel hayatında da birçok konuda fark yaratacak. 
  • Hayatına mindfulness’ı katan kişiler olumlu duyguları daha fazla deneyimler. Bu konuda özellikle daha fazla şükretmenin etkili olduğu biliniyor. Üstelik bu yönüyle depresyon yaşama ihtimalini de fazlasıyla düşürecek. 
  • Kendine ve çevrendekilere karşı yaklaşımını olumlu yönde değiştirir. Hem empati yapabilme yetisi kazanırsın hem de öz-şefkat konusunda sana destek olur.
  • Uykuya dalmanı kolaylaştırır.
  • Yeme bozuklukları ve obezite ile mücadele sürecine destek olur. “Mindful yemek” pratiğiyle hem yemeğe yaklaşımın değişir hem de aldığın her bir ısırığın farkında olacaksın. 
  • Mindfulness’ın bir olumlama olmadığını ve olumsuz duyguları yok saymadığını belirtmiştim. Ancak, deneyimlediğin duyguların ne seviyede olacağı veya onlardan ne kadar etkileneceğini belirleyebilirsin. Dilersen çok basit bir örnek ile sana bunu açıklayayım. Telefonuna “acilen konuşmamız gerek!” şeklinde bir bildirim düştüğünü hayal et. Ne kadar da gerici bir mesaj değil mi? Yine de ondan kaçıp duygunu derinleştirmeyi seçmeyeceğinden kaygı yaratan bu durumu uzun bir süre yaşamayacaksın.

Sen de düzenli olarak meditasyon yapmanın faydalarını merak ediyorsan, ‘Düzenli olarak medi yapmanın 8 faydası’ yazıma göz atavilirsin

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


Fitnessdan yogaya, meditasyondan farkındalığa alanında en iyi eğitmenlerin buluştuğu İyi Yaşa’ya hemen üye ol!

İyi Yaşa Bülten

İndirimlerden ve yeniliklerden haberdar olmak için bültenimize abone ol!